Teoria sprawiedliwości

W motywacji ważnym czynnikiem jest indywidualna ocena dokonana przez pracownika, sprawiedliwości czy zasadności otrzymanej przez niego nagrody. Sprawiedliwość można określić jako stosunek nakładów pracy pracownika do uzyskiwanych przez niego nagród. Motywacja danej jednostki jest skutkiem odczuwania przez nią zadowolenia z tego co otrzymuje w zamian za poniesiony wysiłek, proporcjonalnie do tegoż wysiłku. Reakcja danej osoby na niesprawiedliwość zależy od jej osobistej hierarchii niesprawiedliwości.

Teoria sprawiedliwości (sprawiedliwego nagradzania) zajmuje się tym, jak ludzie postrzegają sposób, w jaki są traktowani. Równe traktowanie oznacza traktowanie sprawiedliwe w porównaniu z inną grupą osób (grupą odniesienia) lub inną osobą. Sprawiedliwość wiąże się z uczuciami oraz postrzeganiem i jak zawsze procesem porównawczym. Nie jest ona synonimem równości, oznaczającej traktowanie wszystkich w jednakowy sposób, ponieważ działanie takie byłoby niesprawiedliwe, gdyby ktoś zasługiwał na traktowanie odmienne.

Teoria sprawiedliwości opiera się na przekonaniu, że ludzie odczuwają silniejszą motywację, jeśli traktuje się ich sprawiedliwie, a brak im motywacji i satysfakcji z pracy, chociaż może mieć znaczenie w kategoriach morale.

Jak zauważył Adams (1965), są dwie formy sprawiedliwości: sprawiedliwość dystrybutywna, dotycząca poczucia sprawiedliwości, jakie mają ludzie w odniesieniu do nagradzania ich odpowiednio do wkładu i w porównaniu z innymi, oraz sprawiedliwość proceduralna, związana z tym, jak pracownicy postrzegają działania organizacyjne w takich obszarach, jak ocena efektów, awans i dyscyplina. Z odczuciami na temat sprawiedliwości proceduralnej ściśle są związane czynniki interpersonalne. Tyler i Bies (1990) wskazali pięć czynników wpływających na postrzeganie sprawiedliwości proceduralnej:

  1. dostateczne uwzględnienie punktu widzenia pracowników,
  2. stłumienie osobistych uprzedzeń wobec pracownika,
  3. konsekwentne stosowanie tych samych kryteriów wobec różnych pracowników,
  4. zapewnianie pracownikom szybkiej informacji zwrotnej dotyczącej rezultatów podjętych decyzji,
  5. wyjaśnianie pracownikom podjętych decyzji.

Wynagrodzenia jako podstawowy instrument motywowania pracowników

Wynagrodzenia są podstawowym instrumentem motywowania pracowników i większości menedżerów przedsiębiorstwa. Obejmują one płace zasadnicze, premie, nagrody pieniężne, dodatki i dopłaty. Ponadto są wykorzystywane inne materialne elementy takie jak samochody służbowe, opieka zdrowotna, refinansowanie nauki, finansowanie wyjazdów zagranicznych itp., określone w pakietach motywacyjnych, które coraz częściej przyjmują formę (postać) kafeteryjnych systemów wynagradzania.

Poza funkcją motywacyjną wynagrodzenie pełni funkcję dochodową – stanowią podstawowe źródło dochodów dla pracowników, oraz funkcję kosztową- są źródłem kosztów dla przedsiębiorstwa.

W innym ujęciu wynagrodzenie za pracę powinny pełnić następujące funkcje:

  • rekompensować wysiłek i stymulować osiągnięcia w pracy,
  • umożliwiać pozyskiwanie pracowników na wewnętrznym rynku pracy (w przedsiębiorstwie) i zatrzymywać kluczowych pracowników,
  • wspierać uczenie nowych zachowań w pracy (np. W trakcie wdrażania zmian organizacyjnych) i kształtować pożądane postawy pracownicze.[1]

Ze względu na to, że dochodową funkcją wynagrodzeń zainteresowani są pracownicy, a funkcją kosztową właściciele przedsiębiorstwa lub reprezentujący ich menedżerowie, system płac w przedsiębiorstwie jest często wyrazem kompromisu pomiędzy tymi dwiema grupami interesów. Kompromis ten w przedsiębiorstwach często przyjmuje postać układu zbiorowego, określającego podstawowe kryteria taryfikacji płac: ich poziom minimalny, kategorie zaszeregowania, rozpiętość wynagrodzeń lub stawek oraz główne kryteria różnicowania płac.

Podstawowymi kryteriami różnicowania płac zasadniczych są: złożoność pracy wymagająca określonych kwalifikacji, odpowiedzialność oraz uciążliwość pracy. Zróżnicowanie premii i nagród indywidualnych i zespołowych winno być związane bezpośrednio z efektywnością pracy, tj. Poziom realizacji zadań przydzielonych poszczególnym pracownikom i zespołom (osiągnięcia celu).

Podstawową zasadą kształtowania struktury wynagrodzeń w przedsiębiorstwach jest likwidacja możliwie największej liczby dodatków i dopłat, silnie związanie premii indywidualnych  i zespołowych oraz nagród okresowych z wynikami pracy i wzrost ich udziału w ogólnym wynagrodzeniu pracownika. Ma to na celu uproszczenie struktury wynagrodzeń oraz zwiększenie ich siły motywacyjnej.

Zakres i skala wykorzystania wynagrodzeń w procesie motywowania pracowników przedsiębiorstwa zależą w dużej mierze od form płac.


[1] G. Gruszczyńska-Malec, Wartościowanie pracy. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego, Katowice 2008, s. 16

Zasady racjonalnego żywienia

Spożywanie i przyswajanie pokarmu należy zarówno do podstawowych jak i biologicznych potrzeb każdego człowieka.

Stanisław Berger określił, że każdy człowiek średnio dziennie spożywa około 3 kg pożywienia wraz z płynami. Rocznie daje to 1.1 tony, a przez okres 65 lat niecałe 73 tony. Jest zatem bardzo ważne, co jest zawarte w tej żywności, w jakim czasie i w jaki sposób ją spożywamy [1].

Na przestrzeni ostatnich lat opracowywane są graficzne modele optymalnego żywienia w kształcie piramidy zdrowego żywienia. Zawarte w niej najważniejsze grupy produktów ułożone są na kolejnych poziomach trójkąta – czym poziom jest niższy, tym więcej należy spożywać określonych produktów.

Piramida, którą zaleca Instytut Żywności i Żywienia zawiera pięć grup produktów takich jak: [2]

  • produkty zbożowe ( pieczywo, ryż, kasza i makaron ). Są one głównym źródłem energii i witamin z grupy B ( żelazo, magnez i cynk ), dają uczucie sytości, zapobiegają zaparciu, dostarczają błonnika i chronią przed różnego rodzaju nowotworami. Zalecane jest w szczególności pieczywo ciemne.
  • warzywa – są przede wszystkim źródłem błonnika, witamin i różnych przeciwutleniaczy oraz składników mineralnych. Ze względu na niską kaloryczność i zawartość cukru, mają przewagę nad owocami.
  • owoce, w których znajdują się podobne składniki jak w warzywach. W większości można je zastąpić sokami owocowymi.
  • mleko oraz produkty mleczne są źródłem białka, witamin B2 i B12, a w szczególności łatwo przyswajalnego wapnia potrzebnego do budowy kości. Zalecane jest mleko i jego przetwory o jak najniższej zawartości tłuszczu.
  • mięso, ryby i jaja – to nie tylko źródło białka, ale również żelaza i witamin z grupy B

Produkty te można zastąpić nasionami roślin strączkowych ( groch, fasola i soczewica ).

Zaleca się spożywanie mięsa chudego, drobiu, ryb oraz fasoli i grochu. Mięso czerwone powinno być spożywane z umiarem.

W piramidzie nie zostały uwzględnione dwie bardzo ważne grupy produktów :

  • oleje roślinne, głównie oliwa z oliwek i olej rzepakowy, które chronią przed miażdżycą i nowotworami. Zalecane jest spożywanie około 2 łyżek stołowych dziennie.
  • woda – niezbędna w transporcie składników odżywczych, reakcjach biochemicznych i regulowaniu temperatury ciała. Dziennie należy jej wypić w postaci różnych płynów – około 1,5 l.

Racjonalny sposób żywienia  zgodny z zaleceniami nauki o żywieniu [3]:

  • zaspokaja biologiczne, psychiczne i społeczne potrzeby człowieka
  • umożliwia uzyskanie w pełni rozwoju fizycznego oraz psychicznego, podyktowanego warunkami genetycznymi
  • utrzymuje odporność organizmu na różne choroby i zachowuje jego sprawność na długie lata.

[1] Woynarowska B., Edukacja zdrowotna. PWN, Warszawa 2008, s.295.

[2] Ibidem, s.302-303.

[3] Ibidem, s.295.

Metodologia

Internet stanowi swoistą rewolucje w odniesieniu do tradycyjnych środków masowego przekazu. Aby prowadzić proces komunikacyjny za pośrednictwem telewizji, radia czy prasy, nadawca musi posiadać zaawansowaną wiedzę technologiczną, odpowiednią infrastrukturę sprzętową, oraz musi poddać się, często restrykcyjnym, regulacjom prawnym.

Do momentu rozpowszechnienia Internetu, cechą charakterystyczną tradycyjnych środków masowego przekazu, była stosunkowo mała baza nadawców w zestawieniu z bazą odbiorców. Rewolucyjność Internetu polega na tym, że w jego przypadku niemal każdy może zostać masowym nadawcą. Wiedza oraz zasoby potrzebne do publikacji, ogólnie dostępnych materiałów, w Internecie, w zestawieniu z wiedzą i zasobami potrzebnymi do budowy stacji telewizyjnej, wydają się być minimalne. Z tej właśnie przyczyny liczba nadawców w sieci jest ogromna i nieporównywalnie większa niż w przypadku tradycyjnych mediów. Łatwość tworzenia nowych technik publikacji w sieci oraz duża ilość ludzi, zaangażowanych w proces nadawczy, powodują, iż „rozwój” i „zmiana” są pojęciami na stałe związanymi z Internetem.

Wartym podkreślenia jest fakt, iż owe rozwojowe zmiany zachodzą na poziomie makro i mikro. Na skalę makro dotyczą one tworzenia przez duże firmy, korporacje lub zrzeszenia nowych, ogólnych rozwiązań technologicznych np. technologii przesyłu danych lub nowych opracowań języków programowania. Na poziomie mikro zmiany wprowadzane są przez indywidualnych użytkowników, którzy korzystając z otwartości struktury narzędzi programistycznych, sami wypracowują nowe rozwiązania. Reasumując niemal każdego dnia środowisko sieciowe wzbogaca się o kolejne narzędzia i to zarówno na płaszczyźnie technologicznej jak i koncepcyjnej, zaś swoistym „rewolucjonistą” może być potężny Microsoft lub Jan Kowalski z Wrocławia.

W pracy swojej postanowiłem uniknąć ograniczenia się do opisów i prezentacji metod i technik stosowanych jedynie przez agencje i działy Public Relations. Po wstępnej analizie treściowej serwisów internetowych poświęconych elektronicznemu public relations, zdecydowałem się postawić tezę, iż specjaliści PR zaangażowani w wykorzystanie Internetu jako narzędzia public relations, w kwestii doboru, konstruowania i opisywania konkretnych technik, są środowiskiem zaskakująco mało kreatywnym np. żadna z ww. firm nie ma w swojej ofercie budowy sieci kontaktów z otoczeniem, w oparciu o komunikatory real time – mimo, iż technika ta jest wykorzystywana z powodzeniem przez wiele osób czy firm.

Próżno by również szukać jakichkolwiek artykułów tematycznych, czy opracowań związanych z wykorzystaniem grup dyskusyjnych i forów internetowych w procesie public relations itp. Efektem takiego stanu rzeczy jest fakt, iż jedynie główne elementy treści merytorycznej mojej pracy, konstruowałem jako wypadkową oferty internetowych agencji public relations oraz teoretycznych opracowań dotyczących public relations. Na bazie tego „szkieletu” w dalszym postępowaniu budowałem szczegółową zawartość pracy. Korzystałem przy tym z publikacji tematycznych oraz, przede wszystkim, z materiałów i źródeł nie związanych treściowo z zagadnieniami public relations. Wielokrotnie dany artykuł tematyczny stanowił dla mnie jedynie wstęp do dalszych analiz.

Podstawę metodologiczną mojej pracy stanowiła analiza treściowa i wizualna dostępnych źródeł. Za źródła służyły mi serwisy internetowe (włączając fora), elektroniczne biuletyny, mailingowe listy dyskusyjne, tematyczne materiały drukowane. W kilku przypadkach „źródłem” były też dostępne funkcje specjalistycznego oprogramowania. Każda z przedstawianych przeze mnie metod sieciowego Public Relations posiada swoją własną, charakterystyczną warstwę źródłową:

Rozdział Przyjęta metoda Typ źródeł
 

Rozdział 2- Wprowadzenie do zagadnień Public Relations.

 

Analiza treściowa

 

Opracowania drukowane

 

 

Rozdział 3- Ogólna charakterystyka Internetu.

 

 

Analiza treściowa

 

 

 

Opracowania drukowane, serwisy internetowe

 

Rozdział 4- Wprowadzenie do ePR

 

 

Analiza treściowa

 

 

 

Opracowania drukowane, serwisy internetowe

 

Rozdział 5- Korporacyjny serwis internetowy oraz zintegrowany z nim sieciowy newsroom.

 

 

Analiza treściowa

Analiza struktury

Analiza wizualna

 

Opracowania drukowane, serwisy internetowe

 

 

Rozdział 6- Poczta elektroniczna email, jako metoda ePR.

 

 

Analiza treściowa

Analiza struktury

 

Opracowania drukowane, serwisy internetowe, funkcje oprogramowania, wiadomości email.

 

Rozdział 7- Elektroniczne biuletyny.

 

Analiza treściowa

Analiza struktury

Analiza wizualna

 

Opracowania drukowane, serwisy internetowe, elektroniczne biuletyny

 

 

Rozdział 8- Fora internetowe oraz grupy dyskusyjne w procesie ePR.

 

Analiza treściowa

Analiza struktury

Analiza wizualna

 

Opracowania drukowane, serwisy internetowe, funkcje oprogramowania, listy dyskusyjne, wiadomości z list dyskusyjnych.

 

Rozdział 9- Pozycjonowanie serwisów internetowych w wyszukiwarkach.

 

Analiza treściowa

 

 

Opracowania drukowane, serwisy internetowe

 

Rozdział 10-  ePR-research  czyli monitoring zasobów Internetu.

 

Analiza treściowa

 

Opracowania drukowane, serwisy internetowe

Funkcja ekspresyjna Tańca Duchów

W Tańcu Duchów obrzędy taneczne stanowiły centralną formę ekspresji. Taniec stanowił w kulturach indiańskich oś wszystkich ceremonii. Kulturowa rola tańca, powstającego jako reakcja na bodziec emocjonalny, wiąże się z jego funkcją ekspresyjną. Indianie wyrażali w tańcu całe swoje życie i uczucia.

„Indianin tańczy, gdy roi marzenia, odprawia czary lub sprawuje władzę, gdy oddaje się wspomnieniom lub okazuje skruchę, gdy dziękuje lub prosi, wierny tradycji lub tworzący nowe zwyczaje, czy jest bliski śmierci głodowej, czy najedzony do syta, radosny czy zrozpaczony. Tańczy swoje credo… Tańcem wyraża miłość i zmartwienie, tańcem przywołuje deszcz i wypędza chorobę, tańcem wyczarowuje kukurydzę, sprowadza bizony. Tańczy z okazji osiągnięcia dojrzałości i w celu przejednania mściwego ducha śmierci.”[1]

Rytuał tańca był obrzędem kierowanym do sił nadprzyrodzonych, powstał w wyniku intensywnej kumulacji przeżyć. Forma ekspresji była więc związana ze specyficznym stanem psychicznym. Sam taniec był obrzędem, w którym Indianie wyobrażali i realizowali symbolicznie przemianę jakości życia.

Wyrażanie emocji w tańcu przybierało rozmaite formy przeżyć ekstatycznych: od łagodnych, prawie niezauważalnych, aż po histerię, trans, itp. Zbiorowy, długotrwały taniec, monotonne pieśni oraz atmosfera oczekiwania i wewnętrznego skupienia sprzyjały wywołaniu tych pożądanych stanów, których celem było uzyskanie wizji.

Roderyk Lange definiuje taniec obrzędowy jako „formalny i znacząco ukształtowany akt społeczny. Należy on do nieutylitarnych zachowań człowieka i nie jest związany bezpośrednio z wykonywaniem jakiejś czynności technicznej; przekazuje on emocje i myśli w sposób symboliczny i jest czytelny w kręgu ludzi, którzy podobnie go rozumieją .

Taniec odgrywa istotną rolę w obrębie rytuałów i zwyczajów tradycyjnych społeczności, stanowiąc jeden z elementów nieodzownych do ich prawidłowego funkcjonowania. Do podstawowych funkcji społecznych tańca należy: podkreślenie zmian zachodzących w życiu jednostki lub w obrębie danej grupy społecznej, podkreślenie integracji społeczności i umożliwienie ludziom doznawania poczucia wspólnoty[2] [3].

Funkcja integracyjna ruchu ściśle wiąże się z jego funkcją ekspresyjną wyrażaną w tańcu. W obrzędzie tańca Indianie dawali upust swoim emocjom, a gromadząc się na wieloplemiennych tańcach jednoczyli się przeciwko dominacji cywilizacji europejskiej zagrażającej tradycyjnym kulturom indiańskim.


[1]   E. Lips, Księga Indian, Warszawa 1971, s. 169.

[2]   R. Lange, Taniec Obrzędowy, w: Taniec, rytuał i muzyka, Warszawa 1997, s. 14.

[3]   R. Lange, Taniec…, s. 16.

Europejska Konferencja Ministrów Transportu (EKMT)

Europejska Konferencja Ministrów Transportu (EKMT) – jest organizacją międzyrządową utworzoną przez Protokół podpisany w Brukseli dnia 10 września 1953 r. stanowi forum współpracy w sprawach polityki transportowej ministrów odpowiedzialnych za sektor transportu lądowego w państwach członkowskich. Obecni podstawową rola EKMT jest:

  • pomoc w tworzeniu zintegrowanego systemu transportowego poszerzonej Europie, efektywnego ekonomicznie i technicznie, spełniającego możliwie najwyższe standardy w zakresie bezpieczeństwa i ochrony środowiska oraz uwzględniającego wymiar socjalny rozwoju transportu
  • pomoc w wyrównywaniu różnic i ściślejszym powiązaniu Unii Europejskiej z resztą Europy
  • służenie jako forum analiz i dyskusji nad przeszłościowymi sprawami polityki transportowej

EKMT powołała specjalna Grupę Roboczą, w celu udzielenia pomocy nowym członkom w zakresie przyjmowania rezolucji EKMT podjętych przed przystąpieniem tych państw do organizacji. Zorganizowano liczne seminaria, ustalające potrzeby tych państw, trudności w dostępie do rynku, nowe ukierunkowania polityki transportowej, możliwości pomocy przy restrukturyzacji sektora transportu.

Cyfrowe emocje, emoticony

Czysto tekstowa forma wypowiedzi praktycznie wyklucza zastosowanie komunikatów niewerbalnych związanych z tonem, mimiką czy gestykulacją. Wszelkie nacechowane emocjonalnie przekazy, metafory czy zdania zwyczajnie żartobliwe mogą zostać odebrane zupełnie inaczej, niż to zakładał autor. Potrzeba oddania emocji w czysto tekstowym środowisku początków Internetu została zauważona dosyć szybko, jednak sam problem do dziś istnieje, a jego prowizoryczne, ograniczone formą przekazu rozwiązania, przyczyniły się do powstania specyficznego języka sieci,

Podstawowym, niewątpliwie bardzo uproszczonym środkiem wyrażania emocji stały się emoticony, nazywane niekiedy „buźkami”. Przy pomocy znaków kodu ASCII użytkownicy zaznaczają swój nastrój, czy też stosunek do rozmówcy. Ze względu na „tekstowy” charakter, do ich odczytania musimy przechylić głowę, okaże się wtedy, iż są to symbolicznie ukazane wyrazy twarzy, reprezentujące smutek, radość i inne emocje. Najważniejsze ze stosowanych emoticonów to:

🙂 – zwykły uśmiech[1]

😉 – uśmiech „z przymrużeniem oka”

:-> – uśmiech z przekąsem

😀 – głośny śmiech, wielka radość

🙁 – smutek :’-( – płacz

:-O – zdziwenie

😛 – pokazanie komuś języka

Jeśli w wiadomości przeczytamy „…no to mamy koniec tygodnia :)”, możemy się domyślać, iż jej nadawca cieszy się z nadchodzącego weekendu. Dwa niepozorne znaki zabarwiają emocjonalnie przekaz, który bez nich musiałby brzmieć „…no to mamy koniec tygodnia, z czego bardzo się cieszę”

To samo zdanie napisane bez i z wykorzystaniem emoticonów nabiera zupełnie innych znaczeń, przykładowo komunikat: „to bardzo interesujące ;-)” zamieszczony w odpowiedzi na czyjąś wiadomość zostanie odebrany zupełnie inaczej, niż takie samo zdanie bez emoticonu.

Podobne znaczenie mają rozmaite zabiegi stylistyczne, mające „zmiękczyć” wypowiedź, nadać jej określony charakter. W wiadomościach wysyłanych na grupy dyskusyjne często mamy do czynienia ze swoistą transkrypcją języka mówionego, stylizacją wypowiedzi mającą za zadanie zbliżenie internetowej dyskusji to „realnej” rozmowy. Często pojawiające formy typu „nno.. wiesz…” obrazują zawieszenie głosu, a także „zmiękczają” treść wypowiedzi; różnica między zdaniem „no, wiesz… chyba nie masz racji” a „nie masz racji” jest dla odbiorcy zasadnicza.

Przykładem ekspresji para-werbalnej jest także „wirtualny krzyk” lub podniesienie głosu, w kulturze Internetu wyrażane poprzez użycie wielkich liter. Środek ten wykorzystuje się dla zaakcentowania, wzmocnienia wypowiedzi.

Ostatnim z istotnych środków komunikacyjnych, charakterystycznych dla grup dyskusyjnych są akronimy. Większość to skróty anglojęzyczne, które weszły na stałe do języka Internetu, część z nich ma swoje polskie odpowiedniki. Poniżej zamieszczam listę najbardziej popularnych, stosunkowo często pojawiających się w nadsyłanych wiadomościach, podając w nawiasie polskojęzyczną wersję, o ile taka istnieje:

AFAIK – As Far As I Know – z tego, co wiem [ZTCW]

AFAIR – As Far As I Remember – z tego co pamiętam [ZTCP]

BTW – By The Way – przy okazji (poza tym)

EOT – End Of Topic – koniec tematu (ze strony piszącego)

FAQ – Frequently Asked Questions – często zadawane pytania IMHO – In My Humble Opinion – Moim skromnym zdaniem [MSZ]

IMO – In My Opinion – Moim zdaniem [MZ]

IMVHO – In My Very Humble Opinion – moim bardzo skromnym zdaniem [MBSZ]

ROTFL – Rolling On The Floor Laughing – tarzając się ze śmiechu

RTFM – Read The Fine / Fucking Manual – poczytaj wspaniałą / pier.. instrukcję obsługi

TIA – Thanks In Advance – Z góry dziękuję

Oprócz wyżej wymienionych, powstały także specyficznie polskie akronimy: BP – bardzo przepraszam

BP, PPNMSP – bardzo przepraszam, po prostu nie mogł(e/a)m się powstrzymać.

MSPANC – mogł(e/a)m się powstrzymać ale nie chciał(e/a)m PPNMSP – Po prostu nie mogł(e/a)m się powstrzymać

SOA #1 – Standardowa odpowiedź administratora nr 1 (czyli: 'U mnie działa’) SOU #1 – Standardowa odpowiedź usera[2] nr 1 (czyli: 'U mnie nie działa’)

Niekiedy w internetowych dyskusjach stosuje się także tzw. „tagi” wzorowane na poleceniach używanych w HTML – języku służącym do tworzenia stron internetowych. Przy ich pomocy oznacza się część tekstu, nadając jej określony kontekst lub charakter. Zastosowanie „tagów” wygląda zazwyczaj następująco:

<żart mode on> albo <żart>

treść wiadomości < żart mode off> albo </żart>


[1] często stosuje się uproszczoną formę emoticonów, pozbawionych myślnika (nosa), czyli przykładowo 🙂 zamiast :-).

[2]  user – (ang.) użytkownik.

Androgyn

Andro-gynus, i, z języka łacińskiego tłumaczy się jako „dwupłciowy; hermafrodyta” , łączący w sobie to, co męskie, z tym, co żeńskie. Pojęcie to należy do sfery mitycznej i jest spotykane we wszystkich kulturach.

Jeden z najstarszych opisów „trzeciej płci” znajduje się w Uczcie Platona. O androgynie opowiada Arystofanes: „Albowiem dawniej natura nasza nie była taka, jak teraz, lecz inna… Obojnakowa płeć istniała wtedy, a imię jej i postać złożone były z obu pierwiastków: męskiego i żeńskiego… Strasznie to były silne istoty i okropnie wolnomyślne, tak że się zaczęły zabierać do bogów…, już zaczęli robić schody do nieba…” . Wobec zagrożenia bogów Zeus porozcinał ludzi na połówki, na dwie płcie. Rozdzielone płcie do dziś tęsknią za sobą i podświadomie dążą do stopienia się w jedno, do powrotu do dawnej natury, kiedy stanowiły „skończone całości”.

Inny mit o połączeniu płci opisuje Owidiusz: nimfa źródła, Salmacis pokochała Hermafrodyta (jego imię jest połączeniem imion greckich obojga rodziców: Hermesa i Afrodyty) i uprosiła bogów, aby połączono ją z ukochanym w jednym ciele: „Dopieroż wtedy zachwyciła się Salmacis. Nagość pięknego chłopca wzbudziła w niej płomień… – Zwycięstwo! – woła Nimfa – Już jesteś mój! – i odrzuciwszy szatę wbiega w środek wody. Chwyta go, choć się broni, łowi umykające usta, dotyka, ściska, ze wszystkich stron otacza, obejmuje… Opiera się potomek Atlasa i odmawia Nimfie spodziewanych rozkoszy. Ona ściska i całym ciałem do niego przywiera. – Daremnie walczysz – mówi – nie uciekniesz. Sprawcie, bogowie, aby nic jego nie mogło oderwać ode mnie, a mnie od jego. Spełnili to bogowie, złączyli na zawsze splecione ciała. Już jedną mają postać…, już nie ma dwojga, lecz podwójne ciało, trudno powiedzieć, czy kobieta czy mężczyzna, nijakie a podwójne…” .

Pojęcie hermafrodyty, mimo że używane synonimicznie z pojęciem androgyna, nawiązuje bardziej do płci w sensie erotycznym; kładzie nacisk na popęd i dążenie do zespolenia, rodzące się z pożądania, czy namiętnej miłości. Tymczasem koncepcja androgyna wspólna wielu kulturom, wskazuje poza sferę płciowości, jako że staje się on pradawnym symbolem tęsknoty człowieka za jednością i harmonią z kosmosem.

Kolejnym synonimicznym określeniem androgyna jest „obojnak”. Podczas gdy określenie to bardziej kojarzy się z biologicznym kontekstem rozumienia „dwupłciowości”, Słownik symboli podaje: „Obojnak miał być pierwotnie jednym z aspektów (uzmysłowieniem człekokształtnym) jaja kosmicznego, początkiem wszelkiej kosmogonii i końcem wszelkiej eschatologii, pojawia się więc na początku i końcu czasów. Podział świata, bogów i ludzi na płcie w licznych mitach odpowiada podziałowi zjawisk, takich jak dzień i noc, przeszłość i przyszłość, Niebo i Ziemia, ciepło i zimno… Obojnactwo – szczęście w jedności. Stosunki seksualne dwu płci przynoszą (wg mitu) niepokój i cierpienie, które w pewnym stopniu załagodzić może małżeństwo jako namiastka obojnactwa…” . Definicja ta zawiera zarówno aspekt doskonałości i pełni człowieka o zintegrowanej osobowości, jak również, w oparciu o mity, umiejscawia go w dzisiejszej rzeczywistości.

Mit androgyna stanowi ilustrację dość rozpowszechnionego wierzenia, że „doskonałość ludzka, utożsamiana przez mitycznego Przodka, zawiera w sobie Jedność, będącą zarazem Syntezą” .
Androgyn to związek, połączenie, a jednocześnie konflikt wewnętrzny, antynomia; (dys)harmonia, (nie)zgodność; integracja przeciwieństw (łac. coincidentia oppositorum), pełnia, doskonałość. Ludzka androgynia ma za wzór boską dwupłciowość. Jako dzieło boskie człowiek żyje między niebem i ziemią, jedność ludzkiego bytu wyraża się w integracji dwoistej płci. Człowiek androgyniczny to człowiek doskonały, pełny, tworzący osobowość zintegrowaną mimo swego dualizmu.